Są –
bo były

Projekt „Archiwum Kobiet: Piszące“ został zrealizowany w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki w latach 2013-2024. Powstało cyfrowe archiwum niewydanych rękopisów kobiet mieszkających na obszarze historycznej Polski od XIX wieku do współczesności.

Dzienniki, pamiętniki, listy pochodzące z XIX wieku to niedostatecznie rozpoznany kontynent kultury polskiej, skrywający wielowarstwowe historie kobiet, ich genealogie, związki i aktywności: relacje małżeńskie, rodzinne, publiczne, polityczne, miłosne i zawodowe. Związki te często w nieoczekiwanych kierunkach przekraczają granice zakreślone przez pochodzenie etniczne, przynależność religijną, status społeczny oraz normy obyczajowe i moralne. Dokumenty osobiste pozostające w rękopisach to nie tylko świadectwa życia umysłowego i obyczajów, ale także bardzo ważny i popularny gatunek piśmienniczy poprzednich epok. Tworzył on rodzaj drugiego obiegu kultury intelektualnej – choć nie wchodził poprzez druk w sferę publiczną, jest nieoceniony jeśli chodzi o poznanie życia umysłowego kobiet minionych epok.

Link, pod którym można przeglądać zawartość bazy: archiwumkobiet.pl

W serii monograficznej „Lupa Obscura”, wydawanej przez Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, ukazują się monografie z obszaru współczesnej humanistyki, literatury polskiej i obcej. Do dziś w serii ukazało się 35 pozycji.

W serii edytorskiej „Archiwum Kobiet” wydawane są niepublikowane dotąd dokumenty osobiste autorstwa kobiet bądź związane z wybranymi kobiecymi biografiami. Seria liczy dziś 9 pozycji.

Archiwum Kobiet w Instytucie Badań Literackich PAN oraz Fundacja Archiwum Kobiet co roku ogłaszają konkurs na najlepszą niepublikowaną rozprawę naukową. W ramach konkursu mogą być zgłaszane rozprawy naukowe w języku polskim z zakresu nauk humanistycznych, ze szczególnym
uwzględnieniem prac z zakresu women lub gender studies, queer studies, historii polskiego feminizmu.

Nagrodą w konkursie jest publikacja rozprawy w serii Lupa Obscura Wydawnictwo IBL w roku przyznania nagrody. Koszty związane z publikacją rozprawy ponosi Fundacja Archiwum Kobiet. Oprócz tego Jury ma prawo przyznać honorowe wyróżnienia w konkursie.

• Podyplomowe Gender Studies im. Marii Konopnickiej i Marii Dulębianki

Studia dostarczają interdyscyplinarnej wiedzy w zakresie społeczno-kulturowej tożsamości płci, poddają krytycznej analizie dotychczasowe przekonania o „naturze” człowieka i zwracają uwagę na to, co przemilczane, wypierane czy usuwane z kultury, nauki, społeczeństwa. Gender Studies uzupełniają wiedzę o kwestie istotne dla zrozumienia wpływu kultury na człowieka i relacje panujące w społeczeństwie.

• Podyplomowe Studia Polsko-Żydowskie

W ofercie studiów znajdują się zajęcia obejmujące polityczną i społeczną historię Żydów na ziemiach polskich, historię sztuki i muzyki żydowskiej oraz dzieje stosunków polsko-żydowskich. W drugim semestrze 2024/2025 tematem przewodnim będą „Językowe światy Żydów polskich” (hebrajski, jidysz, polski jako język żydowski), dzięki czemu ukażemy wielojęzyczną kulturę Żydów polskich w kontekście politycznym i społecznym.

• Szkoła Historycznego Dokumentu Filmowego

Studia przygotowują do realizacji projektów filmowych i audiowizualnych w oparciu o materiały archiwalne z wykorzystaniem technik dokumentalnych, kreacyjnych, fotograficznych i innych. Uczymy zarówno pracy samodzielnej, jak i umiejętności przekształcania swojego pomysłu na utwór audiowizualny poprzez efektywne i twórcze kierowanie pracą specjalistów na planie filmowym.

Przegląd “Od książki do filmu” to pierwsze tego typu przedsięwzięcie na arenie ofert kulturalnych, zrodzone z pasji do biografii i świadomości jej rosnącej popularności w wielu dziedzinach sztuki, takich jak film, literatura czy teatr.

Z inicjatywy Fundacji Archiwum Kobiet, firmy produkcyjnej SilverFrame, Domu Spotkań z Historią oraz Szkoły Filmowej w Łodzi powstał projekt, który będzie okazją do zaprezentowania dorobku artystycznego wybranych twórców filmowych, zafascynowanych gatunkiem, jakim jest biografia, oraz stanie się platformą do spotkań środowisk filmowych, studentów, absolwentów i nauczycieli z kręgami wydawniczymi i naukowymi, które również niezwykle aktywnie czerpią inspirację z historii ludzi znanych, wybitnych, jaki i historii osób bardziej przypadkowych, ale inspirujących dla twórców z różnych powodów.

Przegląd odbędzie się w ramach kolejnej edycji Festiwalu Bohaterek, organizowanego przez Dom Spotkań z Historią, dlatego też w dużej mierze skupiamy się w pierwszej edycji Przeglądu na historiach i portretach kobiecych, czy też na twórczyniach działających w sferze szeroko rozumianej sztuki audiowizualnej.

Repertuar przeglądu będzie się składał z 5-6 polskich tytułów i 1-2 najnowszych filmów zagranicznych, powstałych w ciągu ostatnich dwóch lat, które pokażemy z w Kinie Kultura. Prezentacja dorobku artystycznego będzie wzbogacona o spotkania z twórcami, którzy opowiedzą słuchaczom o swojej pracy nad filmem.

Bardzo potrzebna, unikatowa, publikacja podsumowująca w około 200 hasłach stan badań gender studies na Zachodzie i w Polsce. Hasła dotyczące teorii i metodologii tej interdyscyplinarnej dziedziny akademickiej napisane zostały przez wybitnych, polskich specjalistów i opatrzone bibliografią, która ma pomóc wszystkim zainteresowanym w prowadzeniu własnych badań.

• Encyklopedia gender: figury i postacie (projekt NCN, nr 4283/B/H03/2011/40, lata realizacji: 2011-2013, miejsce realizacji: Instytut Badań Literackich PAN, kierownik projektu: prof. dr hab. Anna Nasiłowska-Rek). Publikacja będąca wynikiem projektu: …czterdzieści i cztery. Figury literackie. Nowy kanon, red. M. Rudaś-Grodzka. B. Smoleń, K. Nadana-Sokołowska i in., Wydawnictwo IBL, Warszawa 2016.
• Encyklopedia gender. Płeć kulturowa (projekt MNiSW/NCN, nr N N103226838, lata realizacji: 2010-2012, miejsce realizacji: Instytut Badań Literackich PAN, kierownik projektu prof. dr Maria Janion). Encyklopedia będąca rezultatem projektu: Encyklopedia gender. Płeć w kulturze, red. M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana-Sokołowska, A. Mrozik i in., Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa
  2014.

• Maria Konopnicka. Wróciłam.
  Ekspozycja powstała we współpracy Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie z Archiwum Kobiet, przy wsparciu Muzeum Niepodległości. Wystawę można było oglądać miedzy grudniem 2022 a lutym 2023 w Muzeum Niepodległości. Kierownictwo naukowe: Monika Rudaś- Grodzka; Projekt przestrzeni: Agnieszka Zawadowska; Autorki wystawy: Katarzyna Nadana-Sokołowska, Barbara Stępniak, Katarzyna Stańczak-Wiślicz, Katarzyna Jakimiak, Iwona Misiak, Ewangelina Skalińska, Magdalena Grotek; Opracowanie graficzne: Antonina Benedek; Komisarze: Katarzyna Jakimiak / Muzeum Literatury; Krzysztof Bąkała / Muzeum Niepodległości

• Zmieniamy świat. Dom Spotkań z Historią 2025
  Wystawa będzie biograficzną prezentacją ruchów kobiecych w latach 80. XX wieku. Do tej pory okres ten przedstawiany był przede wszystkim z męskiej perspektywy. Koncentrujemy się na doświadczeniu kobiecym i chcemy pokazać, jak duża historia krzyżowała się z prywatną i jaki to miało wpływ na literaturę, prasę, sztukę i dyskursy publiczne. Osią wystawy staną się biografie wybranych kobiet: działaczek organizacji kobiecych, artystek, nauczycielek, poetek, piosenkarek. Pokażemy jak życie codzienne, twórczość i wydarzenia polityczne lat 80. splatają się ze sobą, tworząc coraz bardziej dynamiczny nurt, w którym kobiety starają się podejmować decyzje i wpływać na bieg wydarzeń, w wymiarze osobistym i społecznym.